Indira Gandhi Information In Marathi 2021
इंदिरा गांधीजी सर्वांच्या परिचयाच्या आहेत. त्या एक राजकीय नेत्या होत्या. बरेच काळ त्यांनी देशाचा कारभार चालवला. त्यांचा जन्म 19 नोव्हेंबर 1917 रोजी पंडित जवाहरलाल नेहरू आणि त्यांच्या पत्नी कमला नेहरू यांच्या घरी झाला. इंदिरा ही त्यांची एकुलती एक मुलगी होती. इंदिरा गांधीजींचे(Indira Gandhi Information In Marathi) आजोबा मोतीलाल नेहरू होते. जवाहरलाल नेहरू हे भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचे एक प्रमुख सदस्य होते. त्यांचे वडील मोतीलाल नेहरू हे भारतीय स्वातंत्र्य लढ्याचे लोकप्रिय नेते होते. इंदिरा गांधीजींच्या(Indira Gandhi Information In Marathi) जन्माच्या वेळी महात्मा गांधी यांनी जवाहरलाल नेहरू यांच्या नेतृत्वात स्वातंत्र्य चळवळीत प्रवेश केला.
इंदिराजींनी तरुण मुला मुलींसाठी वानर सेना स्थापन केली. ज्यांनी भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यात निषेध ध्वज मिरवणुका तसेच संवेदनशील प्रकाशने फिरविली आणि कॉंग्रेसच्या नेत्यांना मदत करण्यासाठी साहित्य बंदी घालून छोटीशी भूमिका बजावली. नेहमीच सांगण्यात येणारी गोष्ट म्हणजे त्याने एक महत्त्वाचा दस्तऐवज जतन केला होता. जो पोलिसांच्या देखरेखीखाली त्यांच्या वडिलांच्या घरातून त्यांच्या स्कूल बॅग मधून योजनाबद्ध केलेला मोठा क्रांतिकारक उपक्रम होता.
नक्की वाचा –Mi Pantpradhan Zalo Tar Essay In Marathi 2021 जर मी पंतप्रधान झालो तर…
नक्की वाचा – माझा वाढदिवस मराठी निबंध
इंदिराजींची आई कमला नेहरू ह्या क्षय रोगाने ग्रस्त होत्या आणि अखेर त्यांनी 1936 मध्ये श्वास सोडला. त्यावेळी इंदिरा अठरा वर्षाच्या होत्या. अशाप्रकारे त्यांच्या बालपणात कौटुंबिक जीवनाचा अनुभव कधीच आला नव्हता.
शांतिनिकेतन बॅटमिंटन स्कूल आणि ऑक्सफर्ड यासारख्या प्रमुख भारतीय युरोपियन आणि ब्रिटिश शाळांमध्ये त्यांनी शिक्षण घेतले.
सोमरविले कॉलेज येथे त्यांच्या अभ्यासा दरम्यान ऑक्सफर्ड विद्यापीठ इंग्लंड 1930 मध्ये त्या भारतीय स्वातंत्र्य कट्टर समर्थक लंडन आधारित सदस्य झाल्या. याच दरम्यान त्या लण्डनमधील इण्डिया लीगच्या सदस्या झाल्या. 1940 च्या दशकात इंदिरा गांधींनी फुफ्फुसाच्या आजारातून बरे होण्यासाठी काही काळ स्वित्झर्लंडमध्ये घालवला. याच दरम्यान जवाहरलाल यांनी इंदिरा गांधींना लिहिलेली पत्रे प्रसिद्ध आहेत. युरोपातल्या वास्तव्या दरम्यानच त्यांची ओळख फिरोज गांधी या तरुणाशी झाली. ही ओळख नंतर प्रेमात बदलली. युरोप खंड आणि ब्रिटनमध्ये राहत असताना त्यांनी पारशी काँग्रेसचे कार्यकर्ते फिरोज गांधी यांची भेट घेतली आणि 1 मार्च 1962 रोजी आनंद भवन अलाहबाद येथे खाजगी आधी ब्रम्हाब्रम्हा वैदिक सोहळ्यात त्यांच्याशी लग्न केले.
1947 मध्ये भारताच्या फाळणीच्या अनागोंदी काळात त्यांनी निर्वासित छावण्या आयोजित करण्यात आणि पाकिस्तानमधील लाखो निर्वासितांना वैद्यकीय सेवा पुरविण्यास मदत केली. ही त्यांची पहिली मोठी सार्वजनिक सेवा होती. गांधींनी नंतर अलाहाबाद येथे स्थायिक केले आणि तिथे फिरोज कॉंग्रेस पक्षाचे वृत्तपत्र आणि विमा कंपनीत काम करत असे. तिचे विवाहित जीवन सुरुवातीला चांगले होते, परंतु नंतर जेव्हा इंदिरा तिरुमूर्ती भवन येथे उच्च मानसिक दबाव वातावरणामध्ये एकटीच राहून, पंतप्रधान पदाच्या कार्यकाळात त्यांच्या वडिलांकडे नवी दिल्लीत गेल्या. तेव्हा त्या विश्वासू सचिव आणि परिचारिका बनल्या. त्यांची मुले त्यांच्याबरोबर राहत होती, पण शेवटी लग्न केले तरी फिरोज पासून कायमचे वेगळे झाले.
1951 मध्ये जेव्हा भारतातील पहिल्या सार्वत्रिक निवडणुका जवळ आल्या, तेव्हा इंदिरा राय वरेली मतदार संघातून निवडणूक लढवत असलेले त्यांचे वडील आणि त्यांचे पती दोघेही प्रचारात व्यस्त होते. फिरोज यांनी नेहरूंचा त्यांच्या प्रतिस्पर्धी निवडीबद्दल सल्ला घेतला नाही आणि जरी निवडले गेले तरी त्यांनी दिल्लीत स्वतंत्र निवासस्थान निवडले. एका राष्ट्रीयीकृत विमा उद्योगातील मोठा घोटाळा उघडकीस आणून लवकरच फिरोज यांनी आपल्या राजकीय भ्रष्टाचारा विरोधात लढा देण्याची प्रतिमा निर्माण केली. ज्यामुळे नेहरूंचा सहकारी असलेल्या अर्थमंत्री यांनी राजीनामा दिला.
अत्यंत तणावाच्या परिस्थितीत इंदिराने पतीपासून विभक्त झाले, तरी इलेक्शन पोटनिवडणुकीच्या काही काळानंतर फिरोझ गांधीजीना हृदय विकाराचा झटका आला. ज्यामुळे त्यांचे तुटलेली विवाह नाटकीयरित्या बरे झाले. कश्मीर मधील आरोग्य सेवेसाठी त्यांना पाठिंबा देऊन त्यांचे कुटुंब जवळचे झाले. पण जेव्हा इंदिरा आपल्या वडिलांसोबत परदेशी दौऱ्यावर गेल्या. तेव्हा 8 सप्टेंबर 1960 रोजी फिरोज गांधी मरण पावले. नंतर भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचे अध्यक्ष इंदिराजींनी 1959-1960 दरम्यान निवडणूक लढवली आणि भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचे अध्यक्ष म्हणून निवडले गेल्या. त्यांचा कार्यकाळ बिनबुडाचा होता. त्यांच्या वडिलांच्या चीप स्टाफची भूमिका त्या साकारत होत्या.
नक्की वाचा – नदीचे आत्मवृत्त निबंध 2021 – Nadi ki Atmakatha In Marathi
नेहरूजींचा मृत्यू 2 मे 1964 रोजी झाला आणि नवीन पंतप्रधान लाल बहादूर शास्त्री यांच्या प्रेरणेने इंदिराजींना निवडणूक लढवली आणि तात्काळ माहिती व प्रसारण मंत्री म्हणून त्यांची नेमणूक झाली आणि ते सरकारमध्ये सामील झाल्या. हिंदी ही राष्ट्रभाषा होण्याच्या मुद्द्यावर दक्षिणेतील हिंदी नसलेल्या भाषांमध्ये चेन्नईत दंगल सुरू झाला. तिथे त्यांनी सरकारी अधिकाऱ्यांसोबत सल्लामसलत केली केली. समाजातील नेत्यांचा राग शांत केला आणि बाधित भागात पुनर्निर्माण प्रयत्नांचे पर्यवेक्षण केले. अशा प्रयत्नांच्या कमतरतेमुळे शास्त्री आणि ज्येष्ठ मंत्री लाजले. मंत्री गांधींच्या पावलांचे लक्ष्य थेट शास्त्री किंवा स्वतःच्या राजकीय उंचीसाठी नव्हते. मंत्रालयाच्या दैनंदिन कामात इंदिराजींचा उत्साह कमी होता, परंतु त्या संप्रेषण-देणार आणि राजकारणात कुशल आणि प्रतिमा तयार करण्याची कला होती.
1965 च्या नंतर श्रीमती गांधी आणि त्यांच्याप्रती स्पर्धांमधील मध्यवर्ती नेतृत्वात केंद्रीय काँग्रेस पक्षाचे नेतृत्व त्यांच्यात झालेल्या चकमकीच्या वेळी बरीच राज्ये आणि राज्य कॉंग्रेस संघटनांनी उच्च जातीच्या नेत्यांची जागा उच्च जातीचे नेते काढून टाकली. त्या जातींची मते एकत्र करा. राज्य कॉंग्रेस पक्षामध्ये त्यांचे विरोधक आणि विरोधकांना पराभूत करा या हस्तक्षेपांचे परिणाम, ज्यापैकी काही योग्य सामाजिक पुरोगामी कामगिरी मानले जाऊ शकतात.
1965 मध्ये भारत पाकिस्तान युद्ध चालू होते. त्यावेळेस इंदिरा श्रीनगर सीमा क्षेत्रामध्ये उपस्थित होत्या. पाकिस्तानी उपनगरीय शहराच्या अगदी जवळ वेगाने पोहोचण्याचा इशारा या सैन्याने दिला, असला तरी त्यांनी जंम्बु किंवा दिल्लीमध्ये पुनर्वसन करण्याचा त्यांचा प्रस्ताव नाकारला आणि त्याऐवजी स्थानिक सरकारच्या भोवर्‍यात जाऊन मीडियाच्या लक्षांचे स्वागत केले. ताश्कंदमध्ये सोव्हिएत मध्यस्थीमध्ये पाकिस्तानच्या अयूब खान यांच्याशी शांततेच्या करारानंतरच्या काही तासांनंतर लाल बहादूर शास्त्री यांचे निधन झाले.
काँग्रेस पक्षाचे अध्यक्ष एस. शास्त्री आकस्मिक निधनानंतर इंदिरा गांधींना पंतप्रधान बनविण्यात कामकाज यांचे महत्त्वपूर्ण योगदान होते. 1966 मध्ये जेव्हा श्रीमती गांधी पंतप्रधान झाल्या, तेव्हा काँग्रेस पक्ष्य दोन गटात विभागला गेला.
श्रीमती गांधी यांच्या(Indira Gandhi Information In Marathi) नेतृत्वात समाजवादी आणि मोरारजी देसाई यांच्या नेतृत्वात पुराणमतवादी. मोरारजी देसाई यांनी मुका बाहुबली मनात 1967 च्या निवडणुकीत काँग्रेसला जवळपास जागा गमावल्या आणि पाच जागांसह लोक सभेत 27 जागा मिळवल्या. 1969 मध्ये अनेक मुद्द्यावरून देशांशी मतभेद झाल्यानंतर इंडियन नॅशनल काँग्रेस विभाजित समाजवादी आणि कम्युनिस्ट
पक्षांच्या पाठिंब्याने त्यांनी पुढील दोन वर्षे हा नियम चालविला. जुलै 1969 मध्ये त्यांनी बँकांचे राष्ट्रीयीकरण केले. 1971 मध्ये त्यांनी बांगलादेशी शरणार्थी समस्या सोडवण्यासाठी आपल्या स्वातंत्र्यासाठी लढणाऱ्या पूर्व पाकिस्तान विरुद्ध युद्ध घोषित केले.
इंदिरा गांधीजींचे(Indira Gandhi Information In Marathi) लेख तसेच भाषणांचे विविध संग्रह समाविष्ट आहेत. त्यांनी व्यापक रूपाने देश-परदेशात प्रवास केला. श्रीमती इंदिरा गांधीं यांनी अफगाणिस्तान, बांगलादेश, भूतान, ब्रम्हदेश, चीन, नेपाळ आणि श्रीलंका सारख्या शेजारील देशांचाही दौरा केला. त्यांनी फ्रांस, जर्मन लोकशाही प्रजासत्ताक जर्मनी संघ, गुयाना, हंगेरी, इराण, इराक व इटली अशा देशांचाही दौरा केला. श्रीमती इंदिरा गांधीं यांनी(Indira Gandhi Information In Marathi) अल्जेरिया, आर्जेन्टिना, ऑस्ट्रेलिया, ऑस्ट्रिया, बेल्जियम, ब्राझील, बोलिविया आणि इजिप्त सारख्या अनेक देशांचा दौरा केला. याव्यतिरिक्त सिंगापुर, स्वित्झर्लंड, सिरीया, स्वीडन, टांझानिया, थाईलंड, त्रिनिदाद तसेच टोबैगो, संयुक्त अरब अमिरात, ब्रिटन, अमेरीका, रशिया संघ, उरुग्वे, वेनेजुएला, यूगोस्लाविया, झांबिया आणि जिम्बाब्वे सारख्या कित्येक यूरोपीय-अमेरीकी आणि आशियाई देशांच्या दौऱ्यावर त्या गेल्या. त्यांनी आपल्या डोळ्यांमधून या संयुक्त राष्ट्र मुख्यालय यांमध्ये देखील आपली छाप पाडलेली आहे.
1977 साली त्यांनी देशात आणीबाणी लागू करण्याचा वादग्रस्त निर्णय घेतला. यामुळे 1980 पर्यंत यापासून दूर राहिल्या. 1980 च्या निवडणुकीत जनतेने पुन्हा त्यांच्यावर विश्वास दाखविला. पण
यावेळी त्यांना अंशात पंजाबचा सामना करावा लागला ऑपरेशन ब्लू स्टारचा निर्णय खलिस्तान चळवळीला आळा घालण्यासाठी घेतला. पण अखेर त्यामुळेच त्यांच्या दोन सुरक्षारक्षकांकडून
त्यांची हत्या करण्यात आली.
“तुम्हाला आमचा लेख इंदिरा गांधी(Indira Gandhi Information In Marathi) विषयी निबंध कसा वाटला ते आम्हाला कमेंट करून नक्की सांगा.”