Kanyadan Yojana : महाराष्ट्र शासनाने आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल व गरजू कुटुंबातील मुलींच्या विवाहासाठी ‘कन्यादान योजना’ सुरू केली आहे. या योजनेचा उद्देश म्हणजे गरजू पालकांना त्यांच्या मुलीच्या लग्नासाठी एकरकमी आर्थिक मदत देऊन हातभार लावणे. योजना सामाजिक न्याय व विशेष सहाय्य विभागाच्या अंतर्गत राबवली जाते.
योजनेअंतर्गत अनुसूचित जाती, जमाती, विमुक्त जाती, भटक्या जमाती, इतर मागासवर्ग (OBC) आणि आर्थिक दुर्बल घटक (EWS) वर्गातील मुलींच्या विवाहासाठी ₹25,000 ते ₹50,000 पर्यंत अनुदान दिले जाते. ही रक्कम थेट लाभार्थीच्या बँक खात्यात DBT (Direct Benefit Transfer) पद्धतीने जमा केली जाते.
पोस्ट ऑफिस योजना : पोस्ट ऑफिसच्या या योजनेत 5 लाख रुपये गुंतवा आणि मिळवा 10 लाख रुपये
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी कन्येचे वय 18 वर्षांपेक्षा अधिक, आणि वराचे वय 21 वर्षांपेक्षा अधिक असणे आवश्यक आहे. अर्ज ऑनलाईन किंवा स्थानिक समाजकल्याण कार्यालयामार्फत करता येतो. ही योजना मुलींच्या प्रतिष्ठेचा आणि स्वाभिमानाचा सन्मान राखत, तिच्या नवजीवनाच्या सुरुवातीसाठी आर्थिक हातभार पुरवते.
1️⃣ कन्यादान योजना म्हणजे काय?
कन्यादान योजना ही महाराष्ट्र सरकारने गरीब व दुर्बल घटकांतील मुलींच्या विवाहासाठी सुरू केलेली सामाजिक कल्याण योजना आहे. लग्नाच्या वेळी आर्थिक भार हलका व्हावा आणि गरिब कुटुंबातील मुलींचे सन्मानपूर्वक लग्न व्हावे, यासाठी ही योजना उपयुक्त ठरते. या योजनेतून दिले जाणारे अनुदान थेट मुलीच्या किंवा तिच्या पालकाच्या बँक खात्यावर जमा होते.
👥 संजय गांधी निराधार अनुदान योजना – गरजू, अपंग आणि निराधार व्यक्तींसाठी आधार
2️⃣ या योजनेचा लाभ कोण घेऊ शकतो? (पात्रता)
- कन्येचे वय किमान 18 वर्षे, वराचे वय 21 वर्षे असावे
- लाभार्थी SC, ST, VJNT, OBC, EWS गटात येणारा असावा
- कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ₹1.5 लाख (ग्रामीण) किंवा ₹2 लाख (शहरी) पेक्षा कमी असावे
- लग्न महाराष्ट्रात झालेलं असावं
- वर आणि वधू यांनी पहिलं लग्न केलेलं असावं
- लग्नानंतरचा दाखला / नोंदणी आवश्यक
3️⃣ मिळणारे लाभ काय आहेत?
कन्यादान योजनेअंतर्गत दिली जाणारी रक्कम खालीलप्रमाणे आहे:
- अनुसूचित जाती / अनुसूचित जमाती – ₹50,000
- इतर मागासवर्ग / VJNT / EWS – ₹25,000
ही रक्कम थेट लाभार्थीच्या बँक खात्यात जमा केली जाते. ही आर्थिक मदत लग्नाच्या खर्चात उपयोगी ठरते. काही जिल्ह्यांमध्ये कपडे, साहित्य किंवा गिफ्ट पॅक सुद्धा देण्यात येतात.
👧 लाडक्या बहिणीच्या खात्यात ₹1500 जमा – तुम्हाला मिळाला का हप्ता?
4️⃣ अर्ज प्रक्रिया कशी आहे? (How to Apply)
- https://mahadbt.maharashtra.gov.in या पोर्टलवर लॉगिन करा
- ‘सामाजिक न्याय विभाग’ अंतर्गत ‘कन्यादान योजना’ निवडा
- अर्ज फॉर्म भरून आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा
- अर्ज सबमिट केल्यानंतर सिस्टम जनरेट केलेला ID क्रमांक घ्या
- अर्जाची छाननी केल्यानंतर मंजूरी देण्यात येते आणि रक्कम जमा होते
5️⃣ आवश्यक कागदपत्रे कोणती?
- कन्येचा आधार कार्ड
- वधू-वराचा विवाह नोंदणी प्रमाणपत्र
- जातीचा दाखला (SC, ST, OBC इत्यादी)
- उत्पन्नाचा दाखला
- बँक पासबुक (IFSC कोडसह)
- रहिवासी प्रमाणपत्र
- पासपोर्ट साईज फोटो
- विवाह आमंत्रण पत्र (काही ठिकाणी)
6️⃣ या योजनेचे फायदे काय आहेत?
- गरजू कुटुंबांना लग्नासाठी आर्थिक मदत
- महिलांचे सन्मानपूर्वक विवाह
- कन्याभ्रूणहत्या रोखण्यास मदत
- समाजात आर्थिक समतेला चालना
- मुलींना स्वावलंबनाची सुरुवात
ही योजना केवळ आर्थिक सहाय्यापुरती मर्यादित नाही, तर ती महिलांच्या सशक्तीकरणाचे प्रतीक बनते.
7️⃣ अधिकृत संकेतस्थळ व संपर्क
📌 अधिकृत संकेतस्थळ:
👉 https://mahadbt.maharashtra.gov.in
📍 संपर्क कार्यालये:
- समाज कल्याण विभागाचे जिल्हा कार्यालय
- तहसील कार्यालय
- पंचायत समिती
- CSC सेवा केंद्र
📞 हेल्पलाइन नंबर: महा DBT पोर्टलवरील “Contact Us” विभागात उपलब्ध